“ผ้าไทยถือได้ว่าเป็นผ้าที่มีเสน่ห์ แต่ละภูมิภาคท้องถิ่นต่างก็มีเอกลักษณ์ในตัวเอง และจากความโดดเด่นของผืนผ้า ผ้าไทยสามารถนำมาสร้างสรรค์ออกแบบตัดเย็บได้หลายรูปแบบ ไม่ได้หยุดนิ่งเพียงแค่เสื้อผ้า แต่ยังนำมาทำเป็นเครื่องประดับใช้ในงานตกแต่งบ้าน”

จากความโดดเด่นของผืนผ้าไทยไม่เพียงเฉพาะลวดลายสีสันสวย ในคุณสมบัติพิเศษอีกหลากหลายประการยังมีเสน่ห์ชวนหลงใหลสืบเนื่องจากการส่งเสริมผ้าไทยเชิญชวนข้าราชการ พนักงานและเจ้าหน้าที่รัฐสวมชุดผ้าไทย ผู้ชายใช้เสื้อพระราชทานซาฟารี ส่วนฝ่ายหญิงกระทรวงวัฒนธรรมเตรียมให้ดีไซเนอร์ออกแบบผ้าไทย ให้เหมาะกับผู้สวมใส่ได้ทุกเพศทุกวัย

ผ้าไทยไม่ว่าจะเป็นผ้าไหมหรือผ้าฝ้ายล้วนแต่เป็นผืนผ้าที่มีเอกลักษณ์ อาจารย์สุทธิลา สวนาพร อาจารย์ประจำสาขาสิ่งทอและเครื่องนุ่งห่ม คณะเทคโนโลยีคหกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี ให้ความรู้บอกเล่าถึงคุณค่าผ้าไทยว่า ผ้าไทยถือได้ว่าเป็นผ้าที่มีเสน่ห์ซึ่งในแต่ละภูมิภาคท้องถิ่นต่างก็มีเอกลักษณ์ในตัวเอง อย่าง ผ้าหม้อห้อม ผ้าฝ้ายที่มีการหมักย้อมตามธรรมชาติซึ่งสวมใส่สบายสามารถถ่ายเทอากาศได้ดี นอกจากนี้ผ้าฝ้ายยังสามารถนำมาย้อมทำมัดหมี่หรือจะเป็นผ้าจก แพรวาก็สามารถทำได้  ขณะที่ผ้าไหมผืนผ้าที่มีความงาม อีกทั้งยังมีลวดลายบนผืนผ้า ความหลากหลายในเนื้อผ้าทั้งอ่อนนุ่มเนื้อละเอียดและเนื้อหนา ซึ่งเกิดขึ้นในกระบวนการทอที่มีความต่างกันไป แต่อย่างไรแล้วในคุณสมบัติความโดดเด่นของผ้าไหมดังที่ทราบนั้นมีความเงามัน  “ผ้าไทย ผืนผ้าที่ถ่ายทอดลวดลายทอของพื้นถิ่น แต่ละท้องที่จะมีรูปแบบลวดลายมีเอกลักษณ์ความโดดเด่นต่างกันซึ่งผ้าแต่ละผืนนั้นบอกเล่าเรื่องราวได้มากมายทั้งความเป็นอยู่ วิถีวัฒนธรรมซึ่งถ่ายทอดให้เห็นได้จากลวดลายที่ปรากฏบนผืนผ้า นอกจากนี้ยังสื่อถึงสุนทรี ศิลปะการใช้สี ลวดลายที่ประดิษฐ์คิดค้นขึ้น อย่างลายดอกไม้ รวงข้าว ถ่ายทอดความเป็นอยู่ ความอุดมสมบูรณ์ของสภาพแวดล้อม”

ส่วนในด้านการออกแบบตัดเย็บผ้าผ้าไทยสามารถสร้างสรรค์ได้หลากหลายรูปแบบทั้งเสื้อผ้าเครื่องแต่งกายออกแบบเป็น ผ้าพันคอ ผ้าคลุมไหล่ อีกทั้งยังนำมาใช้ในงานตกแต่งบ้านและแม้กระทั่งเศษผ้ายังสามารถนำมาใช้ประโยชน์ออกแบบตัดเย็บเป็นชุดเพิ่มมูลค่า  “การออกแบบมีส่วนสำคัญต่อการสร้างกลุ่มผู้สวมใส่ ผ้าไทยมีทั้งที่เป็นลายขนาดเล็กและลวดลายใหญ่ การวางลายการเลือกใช้อย่างเหมาะสมจึงมีความสำคัญช่วยเสริมให้เสื้อผ้าดูโดดเด่น เหมาะสมกับการสวมใส่ในโอกาสต่าง ๆ  การออกแบบการผสมผสานที่ลงตัวจึงถือเป็นการสร้างสรรค์ แต่ไม่ว่าจะนำสิ่งใดมาตกแต่งลงบนชุดเสื้อผ้าต้องคำนึงถึงคุณสมบัติของเส้นใย รวมถึงส่วนที่จะนำมาตกแต่งซึ่งควรเลือกใช้ให้ดูเสริมกันกับเสื้อผ้าชุดนั้นให้ดูดีเหมาะสม”  ปัจจุบันถือได้ว่าเป็นเรื่องที่น่ายินดีที่หลายฝ่ายให้ความสนใจในเรื่องของผ้าไทย อีกทั้งที่ผ่านมาหลายหน่วยงานสนับสนุนส่งเสริมให้คนรุ่นใหม่ได้สร้างสรรค์ออกแบบผ้าไทยให้เหมาะกับยุคสมัยและผู้สวมใส่ จากที่กล่าวผ้าไทยนำมาตัดเย็บได้หลายรูปแบบไม่ได้หยุดนิ่งเพียงแค่เสื้อผ้า สามารถนำมาทำเป็นองค์ประกอบเข้ากับส่วนต่าง ๆ เป็นทั้งเครื่องประดับอย่างเช่น เข็มขัด ผ้าคาดผม กำไลข้อมือ ฯลฯ

อีกทั้งยังนำมาเป็น ผ้าพันคอ ผ้าคลุมไหล่เป็นส่วนประกอบหนึ่งของเครื่องแต่งกายชุดนั้น ๆ เรียกได้ว่าไม่จำเป็นต้องนำเสนอเพียงเฉพาะเรื่องของเสื้อผ้า แต่นำความงามของผืนผ้ามาทำส่วนประกอบเข้ากับการแต่งกายให้ดูโดดเด่นขึ้นจากเสน่ห์ของผ้าไทย ดร.กรกลด คำสุข อาจารย์ประจำวิชาเอกออกแบบแฟชั่น สาขาวิชาการออกแบบทัศนศิลป คณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ให้มุมมองเพิ่มถึงการออกแบบการนำผ้าไทยมาประยุกต์ใช้ว่า เสื้อผ้าเป็นปัจจัยหนึ่งที่จะพูดถึงแฟชั่นเป็นอิทธิพลที่มีการถ่ายเทมาจากทั่วทุกมุมโลก ผ้าไหมเป็นวัสดุหนึ่งที่นำมาออกแบบสร้างสรรค์ได้หลากหลายรูปแบบ ตรงใจผู้สวมใส่ผ้าไทย ผ้าใยธรรมชาติที่ผลิตด้วยมือเป็นงานหัตถกรรมที่มีเอกลักษณ์ อย่าง ผ้าไหมไทยนำมาออกแบบได้ทั้ง ชุดงานกลางคืน เดรสสั้นใส่ในงานเลี้ยงลำลอง ชุดงานแต่งงาน ฯลฯ ซึ่งจะมีความสวยงามมากทั้งนี้ด้วยคุณสมบัติของผืนผ้าสามารถถ่ายทอดให้เห็นถึงโครงสร้างรูปทรงของชุดได้ดี อีกทั้งลวดลายหลากหลายของผ้าไหมที่โดดเด่นยังสามารถเลือกนำมาใช้ นำมาออกแบบวางบนชุดเสื้อผ้าช่วยสร้างความพิเศษได้อีกด้วย

“การออกแบบนำผ้าไทยมาใช้ดังที่กล่าวอาจไม่จำเป็นต้องนำมาใช้ทั้งชุด อาจเลือกนำมาใช้ส่วนใดส่วนหนึ่ง ซึ่งจะชวนให้เสื้อผ้าชุดนั้น ๆ ดูสะดุดตาซึ่งเสน่ห์ของแฟชั่นเกิดจากองค์ประกอบของสิ่งต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นลวดลาย สีสัน ฯลฯ ซึ่งสามารถผสมผสานกันแล้วเกิดเป็นสิ่งที่ลงตัว สมดุลสวมใส่แล้วมีความมั่นใจ” จากที่ผ้าไหมมีหลากหลายเนื้อผ้า ถ้าจะนำมาตัดเป็นเสื้อสูทก็ดูสง่า แจ๊กเกตของผู้หญิงด้านในใช้ผ้าไหมก็จะทำให้ดูสวยเก๋ อีกทั้งยังนำสร้างสรรค์เป็นองค์ประกอบเล็ก ๆ บนตัวเสื้อซึ่งก็ทำได้หลากหลายไม่ว่าจะนำมากุ๊น ทำเป็นกระดุม ใช้เทคนิคตัดต่อ ฯลฯ แต่อย่างไรแล้วการจะเลือกนำมาใช้คงต้องพิจารณาให้เหมาะสม นอกจากนี้ในหลักการเลือกเสื้อผ้าเครื่องแต่งกาย รวมถึงการออกแบบ อาจารย์ท่านเดิมให้คำแนะนำทิ้งท้ายว่า หากเป็นคนที่มีรูปร่างค่อนข้างอ้วนก็ไม่ควรใส่เสื้อปิดคอ เพราะจะทำให้คอดูสั้น ใส่ลายขวางก็ดูจะไม่เหมาะเพราะทำให้ดูอ้วนเพิ่มขึ้น ควรใช้เส้นที่ดูลวงตาเส้นเฉียงและไม่สวมใส่เสื้อผ้ารัดมากเกินไป เพราะอาจทำให้เห็นรูปร่างจริง ควรมีส่วนที่รัดและปล่อยในบางที่

เช่นเดียวกับเรื่องความสั้นยาว หากเป็นคนตัวเตี้ยก็ไม่ควรใส่กระโปรงยาว ควรเลือกความสั้นยาวของกระโปรงให้เหมาะสม ฯลฯ และด้วยผ้าไทยสามารถออกแบบได้หลากหลาย ดังนั้นจึงต้องรู้จักเลือกใช้และใช้ให้เหมาะสมกับรูปร่างของผู้สวมใส่ซึ่งสิ่งนี้จะทำให้เกิดเป็นความมั่นใจ อีกทั้งการออกแบบก็ควรมีความหลากหลายเพื่อเพิ่มเป็นช่องทางเลือกสวมใส่สร้างความยั่งยืน.

ถนอมเนื้อผ้าดูแลรักษาไหม – ฝ้าย

ใยธรรมชาติไม่ว่าจะเป็นเส้นใยฝ้ายหรือไหมสามารถสวมใส่ได้สบาย มีคุณสมบัติช่วยระบายความร้อน และด้วยความต่างกันของเส้นใยผ้าไหมและผ้าฝ้าย การถนอมดูแลหากเป็น ผ้าไหม โดยคุณสมบัติจะไม่ทนด่าง การทำความสะอาดควรซักด้วยน้ำยาที่มีความเป็นด่างต่ำเพื่อไม่ให้โครงสร้างของเส้นใยเสียไป ส่วน ผ้าฝ้าย ค่อนข้างทนด่างได้ดีการซักสามารถซักด้วยน้ำยาซักผ้าทั่วไปได้ แต่อย่างไรแล้วการใช้น้ำยาควรมีความเหมาะสมไม่มากหรือน้อยเกินไป ซึ่งก็จะช่วยรักษาสภาพของเนื้อผ้าได้ดี นอกจากนี้ในการดูแลรักษาผืนผ้าไหมหลังจากทำความสะอาดแล้วการตากควรพาดไว้บนราวผึ่งไว้จนกระทั่งผืนผ้าหมาดแล้วจึงนำมารีด ก็จะช่วยให้ผ้าไหมเรียบและขณะรีดอาจใช้ผ้าฝ้ายเนื้อบาง ผ้าสาลู ฯลฯ ปูรองชุดที่จะรีดก็จะช่วยให้ความร้อนไม่สัมผัสกับเนื้อผ้าโดยตรงให้ไม่ทำลายเนื้อผ้า ถนอมรักษาผืนผ้าไหมได้ดียิ่งขึ้น เช่นเดียวกับการถนอมผืนผ้าฝ้ายหลังจากทำความสะอาดแล้ว การบิดอาจทำให้ผ้าเป็นรอยยับได้จึงควรนำไปผึ่งลม พอหมาดแล้วนำไปรีดก็จะช่วยให้ผืนผ้าเรียบรีดได้ง่ายขึ้น อีกทั้งยังช่วยยืดอายุเนื้อผ้าอีกด้วย.